Cevap:Müslüman profesörün bir iddiasını daha önceden cevaplamıştık,yine Dört İncil Farklılıkları ve Çelişkileri adlı kitabında s.316-322’de şunları söyleyerek çelişki olduğunu iddia ediyor.Şimdi bu çelişki iddiasına mantıklı bir şekilde bakalım doğruyu mu, yoksa yalanı mı? iddia ediyor görelim.Kırmızı çizgili yazılar iddia ettikleri ifadelerdir.
Matta, Markos ve Luka İncillerine göre Hz. İsa, Galile (Celile) gölü kenarında faaliyet gösterirken önce, balıkçılık yapan Petrus ile onun kardeşi Andrea'yı, sonra Zebedi'nin oğullan Yakub ile Yuhanna'yı vaazları sırasında tanımış, onları öğrenci olarak yanuna almış ve onlara "Sizi insan tutan balıkçı yapacağım" diyerek kendi peşinden gelmelerini onlardan istemiştir( Matta, 4 :18-22; Markos, 1:16-20 ; Luka, 5:1-11).
Hz. İsa'nın bu ilk Havarilerle karşılaşması Matta ve Markos'a göre Hz.Yahya'nın tutuklanmasından sonra olmuştur.Luka İncili bunun ne zaman olduğu konusunda herhangi bir tarih vermemektedir. Yuhanna İnciline göre Hz. İsa'nın Havarilerle karşılaşması, Hz. Yahya'nın tutuklanmasından önce olmuştur.
Yahya peygamber ile iddiasında İsa'nın Yahya peygamberi vaftizden önce tanıyıp tanımamasında çelişki iddiasıydı.Bir yazımda Yahya peygamberin İsa'yı görmeden önce de sonra da ayrı olarak iki kere tutuklandığını yazmıştım, buradan bakabilirsiniz,burada tekrar yazmak istemedim(Yahya Peygamberin Tutuklanması).İsa'nın havarilerle karşılaşması çelişki iddiasına gelirsek Sinoptik* İncil'llerde havarilerle karşılaşması İsa vaftiz olduktan sonra olduğudur.Yani İsa vaftiz olduktan sonra öğrencilerini seçmiştir.
Mat.4: 18-19 İsa, Celile Gölü'nün kıyısında yürürken Petrus diye de anılan Simun'la kardeşi Andreas'ı gördü. Balıkçı olan bu iki kardeş göle ağ atıyorlardı.Onlara, "Ardımdan gelin" dedi, "Sizleri insan tutan balıkçılar yapacağım."
Mat.11: 2-3 Tutuk evinde bulunan Yahya, Mesih'in yaptığı işleri duyunca, O'na gönderdiği öğrencileri aracılığıyla şunu sordu: "Gelecek Olan sen misin, yoksa başkasını mı bekleyelim?"
Mar.1: 9 O günlerde Celile'nin Nasıra Kenti'nden çıkıp gelen İsa, Yahya tarafından Şeria Irmağı'nda vaftiz edildi.
Mar.1: 16-17 İsa, Celile Gölü'nün kıyısından geçerken, göle ağ atmakta olan Simun ile kardeşi Andreas'ı gördü. Bu adamlar balıkçıydı.İsa onlara, "Ardımdan gelin" dedi, "Sizleri insan tutan balıkçılar yapacağım."
Mar.6: 17-18 Hirodes'in kendisi, kardeşi Filipus'un karısı Hirodiya'nın yüzünden adam gönderip Yahya'yı tutuklatmış, zindana attırıp zincire vurdurmuştu. Çünkü Hirodes bu kadınla evlenince Yahya ona, "Kardeşinin karısıyla evlenmen Kutsal Yasa'ya aykırıdır" demişti.
.jpg)
Görüldüğü gibi Matta ve Markos da İsa'nın havarilerle karşılaşması Yahya peygamberden önce olmaktadır oysa profesör sonra demekte.Profesörün çelişki iddia ettiği durum ise yine çarpıtması mı? yoksa Matta ve Markos İncil'inde ki Yahya peygamberin ikinci tutuklama olduğunu bilmediği için midir?Yuhanna'da ise olay farklı değildir,Yuhanna da Matta ve Markos'u onaylar.Yuhanna'da da İsa vaftiz olduktan sonra öğrencileri ile karşılaşmıştır.
Yu.1: 43 Ertesi gün İsa, Celile'ye gitmeye karar verdi. Filipus'u bulup ona, "Ardımdan gel" dedi.
Yu.3: 24 Yahya henüz hapse atılmamıştı.
Yuhanna İncil'inde de görüldüğü gibi İsa'nın havarilerle karşılaşması Yahya peygamberden önce olmuştur.Yani iddia edildiği gibi Yuhanna da Matta da Markos da İsa'nın havarilerle karşılaşmasında Yahya peygamberin ikinci tutuklanmasından önce olduğu içinde burada bir çelişki yoktur.
İsa İlk Öğrencilerini Seçiyor
(Mar.1:16-20; Luk.5:1-11)
Mat.4: 18-20 İsa, Celile Gölü'nün kıyısında yürürken Petrus diye de anılan Simun'la kardeşi Andreas'ı gördü. Balıkçı olan bu iki kardeş göle ağ atıyorlardı.Onlara, "Ardımdan gelin" dedi, "Sizleri insan tutan balıkçılar yapacağım." Onlar da hemen ağlarını bırakıp O'nun ardından gittiler.
İlk Havariler Andreas, Petrus, Filipus ve Natanyel miydi, yoksa Petrus, Andreas, Yakub ve Yuhanna mıydı? Hepsi iki şıklı olan bu sorulardan birinci şıkları doğru kabul edersek, Yuhanna İndlinin yazdıklarını kabul etmiş ve Sinoptik incillerin yazdıklarını reddetmiş oluruz. Yok ikind şıkları doğru kabul edersek bu defa Sinoptik İncillerin yazdıklarıın benimsemiş ve Yuhanna İncilinin yazdıklarını kabul etmemiş oluruz. Yani dört İndlin yazmış olduğu şeylerin tamamına birden inanabilmek imkânsızdır, birine inanınca mecburen öbürünü reddetmiş olursunuz. "Yuhanna doğru yazıyor" dediğimiz zaman, bu konularda "Diğer üç İncil yanlış yazıyor" demiş oluyoruz.
Sinoptik İncil'lerde İsa'yı takip eden öğrenciler Petrus,Andreas,Yakub ve Yuhanna iken,Yuhanna İncil'inde ise Andreas,Petrus,Filipus ve Natanyel'dir.Burada iki öğrenci isimleri aynı fakat iki öğrenci farklı olduğu için bu çelişki olduğu söyleniyor.Yuhanna İncil'inde bu iki öğrencinin farklılığı bir çelişki olarak değil İsa'yı takip eden öğrencilerin çokluğundan kaynaklanır.Yani İsa'yı takip eden öğrenci bu altı öğrenciydi ama sinoptik inciller Filipus ile Natanel'i belirtmediler,aynı şeyi Yuhanna da ise Yakup ve Yuhanna'yı belirtmemiştir.Bu bir çelişki değildir aynı olayı kendi bakış açısıyla anlatılmasıdır.Fakat hepsi de İsa'yı takip etmişlerdir.Diyelim ki bir öğretmen var onu altı öğrenci takip ediyor. Bu olay için iki gözlemciden bunu anlatmaları isteniyor.İki gözlemleyen kişiden biri dört öğrenciyi yazarak ikisini yazmadan anlatıyor diğeri önceki kişinin yazmadığı iki kişiyi yazarak öncekinin yazdığı iki kişiyi yazarak anlatıldığı zaman çelişki mi olmuş oluyor?Hayır,neden çelişki olmaz,çelişki olması birinin dediğinin aksini söyleseydi olurdu.Eğer biri sadece bu dört öğrenciden başka öğrenci takip etmedi dese idi o zaman buna çelişki diyebilirdik.
Sinoptik İnciller oniki Havarinin ismini birlikte verirken, Yuhanna İncili bunların ismini (oniki olarak) birlikte vermez. Ayrıca Sinoptik İncillerde (Matta, Markos, Luka) verilen isimler konusunda tam bir mutabakat sağlanabilmiş değildir. Matta ile Markos'da şu isimler yeralmaktadır: Petrus, Andreas, Zebedi oğulları Yakub ile Yuhanna, Filipus, Bartalamay, Tomas, Matta, Alfay oğlu Yakub, Taday, Yurtsever Simun, Yehuda İskaryot. Luka İncilinde sayılan isimlerden onuncu isimde farklı bir durum vardır. Matta ve Markos'da onuncu isim "Taday" iken, Luka'da bu onuncu isim Yakub oğlu Yehuda'dır(Matta, 10 ;2-4; Markos, 3: 13-49 ; Luka,6 : 12-16). Yuhanna'nın ilk Havariler arasında ismini zikrettiği Natanyel,Sinoptik incillerde yer almamaktadır. Daha oniki Havarinin ismi üzerinde bile bir ittifak sağlaya-mıyan bu dört İncilin
sıhhatine nasıl inanalım?
İlk on iki öğrenci/elçi Matta 10:2-4’de listelenmiştir: “Bu on iki elçinin adları şöyle: Birincisi Petrus adıyla bilinen Simun, onun kardeşi Andreas, Zebedi’nin oğulları Yakup ve Yuhanna, Filipus ve Bartalmay, Tomas ve vergi görevlisi Matta, Alfay oğlu Yakup ve Taday, Yurtsever Simun ve İsa’ya ihanet eden Yahuda İskariot.” Kutsal Kitap öğrencileri/elçileri Markos 3:16-19 ve Luka 6:13-16’da da listeler. Üç parça arasındaki kıyaslama, isimlerde birkaç küçük değişiklik gösterir. Taday, Luka 6:16’ya göre aynı zamanda, “Yakup oğlu Yahuda” ve Matta 10:3’e göre de Lebbaeus olarak da tanınmaktaydı. Yurtsever Simun da aynı zamanda Kenanlı Simun (Markos 3:18) olarak tanınıyordu. On iki elçi arasından İsa’yı ele veren Yahuda’nın yerine Mattiya (bkz. Elçilerin İşleri 1:20-26) seçilmişti(3).
Yuhanna da geçen havari Natanyel'in bulunmaması ise sinoptik İncillerde Natanyel'in diğer isminin Bartalmay olmasıdır(4).Yuhanna da İsa'ya tanıştıran Filipus idi(Yu.1:45).Sinoptik İncillerde Filipus ile İsa'nın vaazlarında bulunması ve Filipus'un yanında ise Bartalmay'ın da olmasındandır.
Oniki Havari ile ilgili olarak incillerde tesbit ettiğimiz çok önemli bir husus daha vardır. Oniki Havarinin isimleri arasında, daha sonra Hz. İsa'yı ihbar edecek olan Yehuda Iskaryot'un da ismi geçmektedir. incillerde bu Yehuda'nın hain ve günahkâr olduğu, Hz. İsa'nın dilinden onun, "İnsanoğlunu ele verenin vay haline! O adam hiç doğmamış olsaydı daha iyi olurdu" diye belirtildiği halde(Matta, 26:24), yine aynı incillerde içlerinde bu hain Yehuda'nın isminin de bulunduğu oniki Havari için, Hz. İsa'nın şöyle söylediği zikredilmektedir: "Herşey yenilendiğinde, insanoğlu görkemli tahtına oturduğunda, siz, evet ardımca gelmiş olan sizler, oniki tahta oturup İsrail'in onikioymağını yargılayacaksmız"(Yuhanna, 18 : 17-27).
Âhirette veya gelecekte oniki Havari, oniki tahta oturup oniki İsrail kabilesini yargılayacağına göre ve bu oniki kişi arasında Yehuda'nın da adı zikredildiğine göre, tahtlardan birine oturup bir İsrail kabilesini yargılayacaklardan biri de bu hain Yehuda olacaktır. Halbuki Hz. İsa, kendisini ihbar edecek olan bu kişi için "Doğmasa daha iyi olurdu" dememiş miydi? Bu açık bir çelişki değil midir? Bu konuda Matta İncilinin 19'ncu babı ile 26'ncı babı açıkça birbirleri ile çelişkili durumdadır.
Yahuda İskariot'un İsa'ya ihanet ettiği doğrudur ancak on iki havariden olmasına karşın Yahuda İskariot sonradan İsa'ya ihanet ettiği için İsa'nın ardından sonuna kadar gitmemiştir.Sonuna kadar gitmediği içinde İsa'nın ardımdan gelmiş durumu geçersiz kalmıştır. Yahuda kendini ihanet ettiği için ağaca kendisini asmış ve böyle ölmüştür.Yani iddia edildiği gibi Yahuda on iki havari yargılayacak oymağın içinde değildir,bu yine bir çarpıtmadır.O zaman yahuda değilse 12. kişi yani yargılayacak kişi kimdir?
Mattiya, Yahuda'nın Yerine Seçiliyor
Elç.1: 15-16 O günlerde Petrus, yaklaşık yüz yirmi kardeşten oluşan bir topluluğun ortasında ayağa kalkıp şöyle konuştu: "Kardeşler, Kutsal Ruh'un, İsa'yı tutuklayanlara kılavuzluk eden Yahuda ile ilgili olarak Davut'un ağzıyla önceden bildirdiği Kutsal Yazı'nın yerine gelmesi gerekiyordu.
Elç.1: 17 Yahuda bizden biri sayılmış ve bu hizmette yerini almıştı."
Elç.1: 18 Bu adam, yaptığı kötülüğün karşılığında aldığı ücretle bir tarla satın aldı. Sonra baş aşağı düştü, bedeni yarıldı ve bütün bağırsakları dışarı döküldü.
Elç.1: 19 Yeruşalim'de yaşayan herkes olayı duydu. Tarlaya kendi dillerinde Kan Tarlası anlamına gelen Hakeldema adını verdiler.
Elç.1: 20 "Nitekim Mezmurlar Kitabı'nda şöyle yazılmıştır" dedi Petrus. "'Onun konutu ıssız kalsın, İçinde oturan olmasın.' Ve, 'Onun görevini bir başkası üstlensin.'
Elç.1: 21-22 "Buna göre, Yahya'nın vaftiz* döneminden başlayarak Rab İsa'nın aramızdan yukarı alındığı güne değin bizimle birlikte geçirdiği bütün süre boyunca yanımızda bulunan adamlardan birinin, İsa'nın dirilişine tanıklık etmek üzere bize katılması gerekir."
Elç.1: 23 Böylece iki kişiyi, Barsabba denilen ve Yustus diye de bilinen Yusuf ile Mattiya'yı önerdiler.
Elç.1: 24-25 Sonra şöyle dua ettiler: "Ya Rab, sen herkesin yüreğini bilirsin. Yahuda'nın, ait olduğu yere gitmek için bıraktığı bu hizmeti ve elçilik görevini üstlenmek üzere bu iki kişiden hangisini seçtiğini göster bize."
Elç.1: 26 Ardından bu iki kişiye kura çektirdiler; kura Mattiya'ya düştü. Böylelikle Mattiya on bir elçiye katıldı.
Havarilerden Petrus ile ilgili olarak Hz. İsa bir yandan, ona ilâhî bir paye vererek "Ne mutlu sana Yunus oğlu Simun, bu sırrı sana açan insan değil, göklerdeki babamdır. Ben de sana şunu söyleyeyim, sen Petrus'sun ve ben babamın topluluğunu bu kayanın üzerine kuracağım...Göklerin egemenliğinin anahtarını sana vereceğim"(Matta, 16; 17-19) diye ona hitab etmekte ve onu kendi yerine vekil bırakacağını haber vermektedir. Bu bapta yazılanlara göre Hz. İsa, Petrus'a ilâhî bir paye verirken, aynı babın birkaç ayet sonrasında Petrus'un, konuşmaları yüzünden Hz. İsa'yı azarlaması sebebi ile Hz. İsa'nın ona, "Çekil önümden şeytan! Sen yolumda engelsin, senin düşüncelerin Tanrı'nın değil, insanın düşünceleridir"(Matta, 16 :23 ; Luka, 12:9) dediği ileri sürülmektedir, Matta İncilinde yer alan bu çelişkili ifadeler, İncillerin ne kadar güvenilir ve sağlam olduklarını açıkça göstermektedir.
Matta İncili 16'ncı babın 19'ncu ayetinde "Bu sırrı sana göklerdeki babam açtı...Göklerin egemenliğinin anahtarını sana vereceğim" diye Petrus'a hitabeden Hz. İsa, nasıl oluyor da aynı babın 3'ncü ayetinde "Senin düşüncelerin Tanrı'nm düşünceleri değil... çekil önümden şeytan" diye aynı Petrus'a hitabetmiş olsun? Hz. İsa, Matta ve Luka İncillerinde kendisini inkâr edenleri kendisinin de inkâr edeceğini ifade ederek şöyle söylemektedir: "İnsanların önünde- beni açıkça kabul eden herkesi, ben de göklerde olan babamın önünde açıkça kabul edeceğim. İnsanların önünde beni inkâr edeni, ben de göklerde olan babamın önünde inkâr edeceğim"(Matta, 10 : 32-33). Halbuki daha önce ilâhî bir paye verdiği Petrus'un, tutuklandığı gece kendisini inkâr edeceğini ona, "Bu gece horoz ötmeden önce sen beni üç kere inkâr edeceksin"(Matta, 26 : 34 ; Markos, 14 :30 ; Luka, 22 :34 ; Yuhanna, 13 : 38) diyerek haber vermişti.
Buna göre Hz.İsa bir yandan, kendisini inkâr edenleri, kendisinin de inkâr edeceğini söylerken, öbür yandan Petrus'a, "sen beni bu gece üç kere inkâr edeceksin" diyerek ona hitab etmektedir. İncillerin beyanına göre hakikaten tutuklama gecesinde Petrus, Hz. İsa'yı üç kere inkâr etmiştir. Petrus, Hz. İsa'yı inkâr ettiğine göre, Hz. İsa'nın da göklerdeki babasının önünde Petrus'u inkâr etmesi gerekmektedir. Mademki Hz. İsa "Beni inkâr edeni ben de inkâr edeceğim" demiştir ve Petrus da onu insanların önünde inkâr etmiştir. Öyleyse onun da Petrus'u inkâr etmesi kaçınılmazdır. Halbuki İncillerde geçen diğer pasajlara göre Hz. İsa, Petrus'un kendisini üç kere inkâr etmesine karşılık, bırakın onu inkâr etmeyi, kendisine payelerin en büyüğünü vererek onu kendi yerine vekil bırakmaktatır. İncillere göre Hz. İsa, tutuklanıp çarmıha gerildikten sonra yeniden dirilerek Havarilerine görünmüş ve bu sırada Petrus'a, "Kuzularımı otlat"(Yuhanna, 21:15) diyerek onu kendi yerine vekil bıraktığını açıklamıştır. Netice olarak "Beni inkâr edeni ben de inkâr edeceğim" diyen Hz.İsa, bu dediğinin aksine kendisini inkâr eden Petrus'u inkâr etmemiş oluyor.
İsa Petrus'u vekil olarak atamasının nedeni İsa öğrencilerine kim olduğunu sorduğunda Petrus Tanrının oğlu olduğunu söyleyerek İsa'nın onu onayladığı içindir(Matta 16:15-16).Oysa İsa'nın ilerideki ayetlerde Petrus'u azarlamasının nedeni İsa öğrencilerine acı çekeceğini ve öldürüleceğini söylediğinde Petrus onu engellemeye çalışmıştı(Matta 16:22),ama İsa bunun Tanrı'nın planı olduğunu bildiği için Petrus'u azarlayarak düşüncelerinin Tanrı'ya değil insana olduğunu söylemişti.Burada bir çelişki yoktur yani onaylama ve azarlama olayları birbirinden farklıdır. Petrus'un İsa'yı inkar edeceğini söylemesi ise İsa'nın kehanetidir ve ileri görüşlülüğüdür.Petrus İsa'yı üç kere inkar ettiği halde Petrus yaptığından pişman oldu(Markos 14:72) ve sonra İsa'ya bağlı bir havari olmasını sürdürdü.İsa'nın beni inkar edeni bende inkar edeceğini söylemesi ise İsa'ya iman etmeyen,onun Tanrı'nın oğlu ve Rab olduğunu,günahlarımız için çarmıhta öldüğünü ve üç gün sonra dirildiğine iman etmeyenler içindir.
Muharref İncillerde Petrus'un inkârı ile ilgili olarak bu belirttiğimizin dışında başka çelişkiler de vardır. Matta'ya göre, "Sen İsa ile birlikte değil miydin?" diye soru soranların birincisi bir hizmetçi kız, ikincisi başka bir hizmetçi kız, üçüncü olarak soruyu soran ise orada oturmakta olan bir grup insandır(Matta, 26 : 69-75). Bu Incile göre üçüncü sorunun sorulmasından ve Petrus'un üçüncü inkârından sonra horoz bir kere ötmüştür. Markos İncili, diğer İncillerden farklı olarak, tutuklama gecesinde Hz. İsa'nın Petrus'a, "Bu gece horoz iki kere ötmeden önce sen beni üç kere inkâr edeceksin"(Markos, 14 : 30) dediğini nakletmektedir.
İnciller arasındaki bu farklılıkların nedeni ise bu müjdelerin farklı farklı yerler için ve mesajı anlatmak içindir.Mesela Matta İncil'inde eski antlaşmadan alıntılar bol olup Yahudiler için yazılmıştır.Markos da Romalılar için yazılmıştır.Daha ayrıntılı açıklama için bkz.Neden Dört İncil
Yuhanna'ya göre bu ilk karşılaşma, diğer İncillerde belirtildiği gibi Galile(Celile) gölü kıyısında İsa'nın vaazları sırasında olmamıştır. Bu İncile göre balıkçılık olayı hiç ortada yoktur. Yuhanna'nın anlattıklarına göre ilk Havariler, Yahya'nın öğrencileri imişler. Petrus'un kardeşi Andreas, bir arkadaşı ile birlikte Beytanya'da Hz.Yahya'nm yanında otururken, oturdukları yerin önünden Hz. İsa geçiyormuş, bu sırada Yahya, Hz. İsa'yı göstererek "İşte Tanrı'nın Kuzusu" demiş. Bu sözü duyan Andreas ve arkadaşı Hz. İsa'nın peşinden giderek ona öğrenci olmuşlar. Andreas, daha sonra kardeşi Petrus'u da Hz.İsa'nın yanına götürerek ona öğrenci yapmış. Yuhanna'ya göre Beytanya'da gerçekleşen bu olayda, Hz. İsa'ya tabi olan ilk öğrenciler: Andreas, Petrus, Filipus ve Natanyel imiş(Yuhanna, 1 : 35-51).
Bu durumda biz Sinoptik İncillerdeki bilgilere mi, yoksa Yuhanna'daki bilgilere mi inanalım? Hz. İsa Havarilerle ilk olarak Galile gölü kıyısında mı, yoksa Beytanya'da mı karşılaştı? Bu karşılaşma, Hz. Yahya'nın tutuklanmasından önce mi, yoksa sonra mı oldu? İlk Havarileri, Hz. İsa'ya Yahya mı gönderdi,yoksa onları Galile gölünde balık avladıkları sırada Hz. İsa kendisi mi buldu? Uzayıp giden bu sorulara bir soru daha ekleyebiliriz.
Burada bir çelişki var gibi görülebilir ama İncil incelendiğinde bir çelişki görülmediğidir.Matta ve Markos da anlatılan yer Celile iken Yuhanna da Beytanya, farklı mıdır ona bakalım.
Celile gölü(Sea of Galilee) eski Filistin'de kuzey bölgesinin Ürdün nehrinin batısında yer almaktadır(1).Beytanya(Bethany) ise Kudüs'te yer alan bir köydür ve Celile gölü ile aynı bölgededir.(2).Aşağıda haritada Celile ile Beytanya aynı bölgede olduğuna göre yer açısından bir çelişki yoktur.Yani Sinoptik İnciller de İsa'nın havarileri karşılaştığı yer Celile gölü yeri kullanılırken,Yuhanna da ise Beytanya köyü yeri belirtilmiştir.
İsa havarileri ile karşılaşırken Yuhanna da Yahya peygamber İsa oradan yürürken Tanrı kuzusu diyor sonra öğrencilerde bunu duyup İsa'nın ardından gidiyorlar.Başta Yuhanna ile sinoptik İncillerde çelişki var gibi görünüyorsa da aslında çelişki yoktur.Burada İsa sinoptik İncil'lerde balıkçılık yapan öğrencilerin yanına gider,öğrencilerine ardımdan gelin,sizleri insan tutan balıkçı yapacağım dedikten sonra Yahya İsa'ya Tanrı kuzusu der ve sinoptik İncillerde ve Yuhanna da anlatıldığı gibi öğrenciler İsa'nın ardından giderler.
İsa İlk Öğrencilerini Seçiyor
(Mar.1:16-20; Luk.5:1-11)
Mat.4: 18-20 İsa, Celile Gölü'nün kıyısında yürürken Petrus diye de anılan Simun'la kardeşi Andreas'ı gördü. Balıkçı olan bu iki kardeş göle ağ atıyorlardı.Onlara, "Ardımdan gelin" dedi, "Sizleri insan tutan balıkçılar yapacağım." Onlar da hemen ağlarını bırakıp O'nun ardından gittiler.
İlk Havariler Andreas, Petrus, Filipus ve Natanyel miydi, yoksa Petrus, Andreas, Yakub ve Yuhanna mıydı? Hepsi iki şıklı olan bu sorulardan birinci şıkları doğru kabul edersek, Yuhanna İndlinin yazdıklarını kabul etmiş ve Sinoptik incillerin yazdıklarını reddetmiş oluruz. Yok ikind şıkları doğru kabul edersek bu defa Sinoptik İncillerin yazdıklarıın benimsemiş ve Yuhanna İncilinin yazdıklarını kabul etmemiş oluruz. Yani dört İndlin yazmış olduğu şeylerin tamamına birden inanabilmek imkânsızdır, birine inanınca mecburen öbürünü reddetmiş olursunuz. "Yuhanna doğru yazıyor" dediğimiz zaman, bu konularda "Diğer üç İncil yanlış yazıyor" demiş oluyoruz.
Sinoptik İncil'lerde İsa'yı takip eden öğrenciler Petrus,Andreas,Yakub ve Yuhanna iken,Yuhanna İncil'inde ise Andreas,Petrus,Filipus ve Natanyel'dir.Burada iki öğrenci isimleri aynı fakat iki öğrenci farklı olduğu için bu çelişki olduğu söyleniyor.Yuhanna İncil'inde bu iki öğrencinin farklılığı bir çelişki olarak değil İsa'yı takip eden öğrencilerin çokluğundan kaynaklanır.Yani İsa'yı takip eden öğrenci bu altı öğrenciydi ama sinoptik inciller Filipus ile Natanel'i belirtmediler,aynı şeyi Yuhanna da ise Yakup ve Yuhanna'yı belirtmemiştir.Bu bir çelişki değildir aynı olayı kendi bakış açısıyla anlatılmasıdır.Fakat hepsi de İsa'yı takip etmişlerdir.Diyelim ki bir öğretmen var onu altı öğrenci takip ediyor. Bu olay için iki gözlemciden bunu anlatmaları isteniyor.İki gözlemleyen kişiden biri dört öğrenciyi yazarak ikisini yazmadan anlatıyor diğeri önceki kişinin yazmadığı iki kişiyi yazarak öncekinin yazdığı iki kişiyi yazarak anlatıldığı zaman çelişki mi olmuş oluyor?Hayır,neden çelişki olmaz,çelişki olması birinin dediğinin aksini söyleseydi olurdu.Eğer biri sadece bu dört öğrenciden başka öğrenci takip etmedi dese idi o zaman buna çelişki diyebilirdik.
Sinoptik İnciller oniki Havarinin ismini birlikte verirken, Yuhanna İncili bunların ismini (oniki olarak) birlikte vermez. Ayrıca Sinoptik İncillerde (Matta, Markos, Luka) verilen isimler konusunda tam bir mutabakat sağlanabilmiş değildir. Matta ile Markos'da şu isimler yeralmaktadır: Petrus, Andreas, Zebedi oğulları Yakub ile Yuhanna, Filipus, Bartalamay, Tomas, Matta, Alfay oğlu Yakub, Taday, Yurtsever Simun, Yehuda İskaryot. Luka İncilinde sayılan isimlerden onuncu isimde farklı bir durum vardır. Matta ve Markos'da onuncu isim "Taday" iken, Luka'da bu onuncu isim Yakub oğlu Yehuda'dır(Matta, 10 ;2-4; Markos, 3: 13-49 ; Luka,6 : 12-16). Yuhanna'nın ilk Havariler arasında ismini zikrettiği Natanyel,Sinoptik incillerde yer almamaktadır. Daha oniki Havarinin ismi üzerinde bile bir ittifak sağlaya-mıyan bu dört İncilin
sıhhatine nasıl inanalım?
Yuhanna da geçen havari Natanyel'in bulunmaması ise sinoptik İncillerde Natanyel'in diğer isminin Bartalmay olmasıdır(4).Yuhanna da İsa'ya tanıştıran Filipus idi(Yu.1:45).Sinoptik İncillerde Filipus ile İsa'nın vaazlarında bulunması ve Filipus'un yanında ise Bartalmay'ın da olmasındandır.
Oniki Havari ile ilgili olarak incillerde tesbit ettiğimiz çok önemli bir husus daha vardır. Oniki Havarinin isimleri arasında, daha sonra Hz. İsa'yı ihbar edecek olan Yehuda Iskaryot'un da ismi geçmektedir. incillerde bu Yehuda'nın hain ve günahkâr olduğu, Hz. İsa'nın dilinden onun, "İnsanoğlunu ele verenin vay haline! O adam hiç doğmamış olsaydı daha iyi olurdu" diye belirtildiği halde(Matta, 26:24), yine aynı incillerde içlerinde bu hain Yehuda'nın isminin de bulunduğu oniki Havari için, Hz. İsa'nın şöyle söylediği zikredilmektedir: "Herşey yenilendiğinde, insanoğlu görkemli tahtına oturduğunda, siz, evet ardımca gelmiş olan sizler, oniki tahta oturup İsrail'in onikioymağını yargılayacaksmız"(Yuhanna, 18 : 17-27).
Âhirette veya gelecekte oniki Havari, oniki tahta oturup oniki İsrail kabilesini yargılayacağına göre ve bu oniki kişi arasında Yehuda'nın da adı zikredildiğine göre, tahtlardan birine oturup bir İsrail kabilesini yargılayacaklardan biri de bu hain Yehuda olacaktır. Halbuki Hz. İsa, kendisini ihbar edecek olan bu kişi için "Doğmasa daha iyi olurdu" dememiş miydi? Bu açık bir çelişki değil midir? Bu konuda Matta İncilinin 19'ncu babı ile 26'ncı babı açıkça birbirleri ile çelişkili durumdadır.
Yahuda İskariot'un İsa'ya ihanet ettiği doğrudur ancak on iki havariden olmasına karşın Yahuda İskariot sonradan İsa'ya ihanet ettiği için İsa'nın ardından sonuna kadar gitmemiştir.Sonuna kadar gitmediği içinde İsa'nın ardımdan gelmiş durumu geçersiz kalmıştır. Yahuda kendini ihanet ettiği için ağaca kendisini asmış ve böyle ölmüştür.Yani iddia edildiği gibi Yahuda on iki havari yargılayacak oymağın içinde değildir,bu yine bir çarpıtmadır.O zaman yahuda değilse 12. kişi yani yargılayacak kişi kimdir?
Mattiya, Yahuda'nın Yerine Seçiliyor
Elç.1: 15-16 O günlerde Petrus, yaklaşık yüz yirmi kardeşten oluşan bir topluluğun ortasında ayağa kalkıp şöyle konuştu: "Kardeşler, Kutsal Ruh'un, İsa'yı tutuklayanlara kılavuzluk eden Yahuda ile ilgili olarak Davut'un ağzıyla önceden bildirdiği Kutsal Yazı'nın yerine gelmesi gerekiyordu.
Elç.1: 17 Yahuda bizden biri sayılmış ve bu hizmette yerini almıştı."
Elç.1: 18 Bu adam, yaptığı kötülüğün karşılığında aldığı ücretle bir tarla satın aldı. Sonra baş aşağı düştü, bedeni yarıldı ve bütün bağırsakları dışarı döküldü.
Elç.1: 19 Yeruşalim'de yaşayan herkes olayı duydu. Tarlaya kendi dillerinde Kan Tarlası anlamına gelen Hakeldema adını verdiler.
Elç.1: 20 "Nitekim Mezmurlar Kitabı'nda şöyle yazılmıştır" dedi Petrus. "'Onun konutu ıssız kalsın, İçinde oturan olmasın.' Ve, 'Onun görevini bir başkası üstlensin.'
Elç.1: 21-22 "Buna göre, Yahya'nın vaftiz* döneminden başlayarak Rab İsa'nın aramızdan yukarı alındığı güne değin bizimle birlikte geçirdiği bütün süre boyunca yanımızda bulunan adamlardan birinin, İsa'nın dirilişine tanıklık etmek üzere bize katılması gerekir."
Elç.1: 23 Böylece iki kişiyi, Barsabba denilen ve Yustus diye de bilinen Yusuf ile Mattiya'yı önerdiler.
Elç.1: 24-25 Sonra şöyle dua ettiler: "Ya Rab, sen herkesin yüreğini bilirsin. Yahuda'nın, ait olduğu yere gitmek için bıraktığı bu hizmeti ve elçilik görevini üstlenmek üzere bu iki kişiden hangisini seçtiğini göster bize."
Elç.1: 26 Ardından bu iki kişiye kura çektirdiler; kura Mattiya'ya düştü. Böylelikle Mattiya on bir elçiye katıldı.
Havarilerden Petrus ile ilgili olarak Hz. İsa bir yandan, ona ilâhî bir paye vererek "Ne mutlu sana Yunus oğlu Simun, bu sırrı sana açan insan değil, göklerdeki babamdır. Ben de sana şunu söyleyeyim, sen Petrus'sun ve ben babamın topluluğunu bu kayanın üzerine kuracağım...Göklerin egemenliğinin anahtarını sana vereceğim"(Matta, 16; 17-19) diye ona hitab etmekte ve onu kendi yerine vekil bırakacağını haber vermektedir. Bu bapta yazılanlara göre Hz. İsa, Petrus'a ilâhî bir paye verirken, aynı babın birkaç ayet sonrasında Petrus'un, konuşmaları yüzünden Hz. İsa'yı azarlaması sebebi ile Hz. İsa'nın ona, "Çekil önümden şeytan! Sen yolumda engelsin, senin düşüncelerin Tanrı'nın değil, insanın düşünceleridir"(Matta, 16 :23 ; Luka, 12:9) dediği ileri sürülmektedir, Matta İncilinde yer alan bu çelişkili ifadeler, İncillerin ne kadar güvenilir ve sağlam olduklarını açıkça göstermektedir.
Matta İncili 16'ncı babın 19'ncu ayetinde "Bu sırrı sana göklerdeki babam açtı...Göklerin egemenliğinin anahtarını sana vereceğim" diye Petrus'a hitabeden Hz. İsa, nasıl oluyor da aynı babın 3'ncü ayetinde "Senin düşüncelerin Tanrı'nm düşünceleri değil... çekil önümden şeytan" diye aynı Petrus'a hitabetmiş olsun? Hz. İsa, Matta ve Luka İncillerinde kendisini inkâr edenleri kendisinin de inkâr edeceğini ifade ederek şöyle söylemektedir: "İnsanların önünde- beni açıkça kabul eden herkesi, ben de göklerde olan babamın önünde açıkça kabul edeceğim. İnsanların önünde beni inkâr edeni, ben de göklerde olan babamın önünde inkâr edeceğim"(Matta, 10 : 32-33). Halbuki daha önce ilâhî bir paye verdiği Petrus'un, tutuklandığı gece kendisini inkâr edeceğini ona, "Bu gece horoz ötmeden önce sen beni üç kere inkâr edeceksin"(Matta, 26 : 34 ; Markos, 14 :30 ; Luka, 22 :34 ; Yuhanna, 13 : 38) diyerek haber vermişti.
Buna göre Hz.İsa bir yandan, kendisini inkâr edenleri, kendisinin de inkâr edeceğini söylerken, öbür yandan Petrus'a, "sen beni bu gece üç kere inkâr edeceksin" diyerek ona hitab etmektedir. İncillerin beyanına göre hakikaten tutuklama gecesinde Petrus, Hz. İsa'yı üç kere inkâr etmiştir. Petrus, Hz. İsa'yı inkâr ettiğine göre, Hz. İsa'nın da göklerdeki babasının önünde Petrus'u inkâr etmesi gerekmektedir. Mademki Hz. İsa "Beni inkâr edeni ben de inkâr edeceğim" demiştir ve Petrus da onu insanların önünde inkâr etmiştir. Öyleyse onun da Petrus'u inkâr etmesi kaçınılmazdır. Halbuki İncillerde geçen diğer pasajlara göre Hz. İsa, Petrus'un kendisini üç kere inkâr etmesine karşılık, bırakın onu inkâr etmeyi, kendisine payelerin en büyüğünü vererek onu kendi yerine vekil bırakmaktatır. İncillere göre Hz. İsa, tutuklanıp çarmıha gerildikten sonra yeniden dirilerek Havarilerine görünmüş ve bu sırada Petrus'a, "Kuzularımı otlat"(Yuhanna, 21:15) diyerek onu kendi yerine vekil bıraktığını açıklamıştır. Netice olarak "Beni inkâr edeni ben de inkâr edeceğim" diyen Hz.İsa, bu dediğinin aksine kendisini inkâr eden Petrus'u inkâr etmemiş oluyor.
İsa Petrus'u vekil olarak atamasının nedeni İsa öğrencilerine kim olduğunu sorduğunda Petrus Tanrının oğlu olduğunu söyleyerek İsa'nın onu onayladığı içindir(Matta 16:15-16).Oysa İsa'nın ilerideki ayetlerde Petrus'u azarlamasının nedeni İsa öğrencilerine acı çekeceğini ve öldürüleceğini söylediğinde Petrus onu engellemeye çalışmıştı(Matta 16:22),ama İsa bunun Tanrı'nın planı olduğunu bildiği için Petrus'u azarlayarak düşüncelerinin Tanrı'ya değil insana olduğunu söylemişti.Burada bir çelişki yoktur yani onaylama ve azarlama olayları birbirinden farklıdır. Petrus'un İsa'yı inkar edeceğini söylemesi ise İsa'nın kehanetidir ve ileri görüşlülüğüdür.Petrus İsa'yı üç kere inkar ettiği halde Petrus yaptığından pişman oldu(Markos 14:72) ve sonra İsa'ya bağlı bir havari olmasını sürdürdü.İsa'nın beni inkar edeni bende inkar edeceğini söylemesi ise İsa'ya iman etmeyen,onun Tanrı'nın oğlu ve Rab olduğunu,günahlarımız için çarmıhta öldüğünü ve üç gün sonra dirildiğine iman etmeyenler içindir.
Muharref İncillerde Petrus'un inkârı ile ilgili olarak bu belirttiğimizin dışında başka çelişkiler de vardır. Matta'ya göre, "Sen İsa ile birlikte değil miydin?" diye soru soranların birincisi bir hizmetçi kız, ikincisi başka bir hizmetçi kız, üçüncü olarak soruyu soran ise orada oturmakta olan bir grup insandır(Matta, 26 : 69-75). Bu Incile göre üçüncü sorunun sorulmasından ve Petrus'un üçüncü inkârından sonra horoz bir kere ötmüştür. Markos İncili, diğer İncillerden farklı olarak, tutuklama gecesinde Hz. İsa'nın Petrus'a, "Bu gece horoz iki kere ötmeden önce sen beni üç kere inkâr edeceksin"(Markos, 14 : 30) dediğini nakletmektedir.
Diğer İncillerde horoz bir kere öterken Markos İncilinde iki kere ötmektedir. Markos İnciline göre, Petrus'a " Sen İsa ile birlikte değil miydin?" diye soru soran birinci şahıs, hizmetçi kızdır. Aynı soruyu ikinci olarak soran şahıs yine aynı kızdır. Soruyu üçüncü olarak soran, o sırada orada oturan gruptur. Bu Incile göre Petrus'un birinci inkârından sonra horoz birinci kere ötmüş, ikinci ve üçüncü inkârdan sonra ikinci olarak ötmüştür(Markos, 15 : 66-72).
Luka'ya göre Petrus'a soruyu soran birinci kişi hizmetçi kızdır. İkinci olarak soran ise "başka biri"dir. Bu "başka biri"nin erkek mi, kadın mı, hizmetçi mi, yoksa başka bir meslek sahibi mi olduğu Luka İncilinde açıklanmamıştır. Luka'da soruyu üçüncü olarak soran, oradaki oturan grup değil, o gruptan biridir"(Luka, 22 : 56-60). Yuhanna İnciline göre soruyu birinci olarak soran, kapıcı kızdır. Bu İncile göre soruyu ikinci olarak soran bir kişi değil, birkaç kişidir. Soruyu üçüncü olarak soran, diğer incillerin aksine bir grup değil, başkahinin kölelerinden biridir.(Yuhanna, 18 : 17-27).
Şimdi sormak gerekiyor: Petrus'un bu üç inkârı sırasında horoz bir kere mi, yoksa iki kere mi öttü? Petrus'a soruyu birinci olarak soranın, hizmetçi kız olduğunda dört İncilde ittifak sağlanabilmiş, ama ikinci ve üçüncü olarak soruyu soranlar hususunda ittifak sağlanamamıştır. İkinci olarak soruyu soran, başka bir hizmetçi kız mı, yoksa birinci olarak soruyu soran aynı hizmetçi kız mı? Soruyu soran bir kişi mi, yoksa birden fazla kişiler mi? Soruyu üçüncü olarak soranlar orada oturan bir grup insan mı, yoksa o gruptan biri mi, yahut başkâhinin kölesi mi? Bir hadiseyi bu kadar farklı ve çelişkili anlatan, hemen hemen haberin her noktasında bu kadar çelişkili bilgi veren bu İncillere nasıl güvenilebilir, bunların ilâhî vahiy ürünü olarak Havariler tarafından hatasız olarak yazıldıkları nasıl kabul edilebilir?
Markos'ta yazıldığı gibi horoz iki kere öttü. Markos Petrus'un yardımcısıydı ve özellikle Petrus'la ilgili olaylara daha ayrıntılı bir şekilde tanıklık etmektedir. Horoz ilk kez öttüğünde Petrus aldırmamış tövbe etmemişti. Ancak ikinci kez öttüğünde İsa'nın dediğini hatırladı ve hüngür hüngür ağlayarak tövbe etti. Aslında bir fark yoktur. "Yemeye çağıran zil çalmadan önce yetişin" ile "zil ikinci kez çalmadan önce yetişin" ifadeleri arasındaki fark gibidir. Birisi sadece biraz daha ayrıntılı olarak açıklıyor.(5)
Matta,Markos ve Luka da 1.soruyu soran hizmetçi kızdır.Yuhanna da ise hizmetçi kız yerine kapıcı kız olarak geçer,bu ifadeler çelişki görünsede halk arasında bu ifadeler aynı anlamda kullanılır.Matta ve Markos da 2.soruyu soran başka bir hizmetçi kızdır,Luka ve Yuhanna da ise başka biri olarak geçmektedir.İkinci soruyu soran kişi hizmetçi kız ile başka biri aynı kişidir,çünkü Luka ve Yuhanna da soruyu soran kişinin mesleği belirtilmemiş,Matta ve Markos da isse hizmetçi kız olduğu söylenmiştir.Son olarak 3.soruyu soran Matta da orada duranlar Markos da çevrede duranlar bunların ifadeleri farklı kelime olsa da anlam olarak aynıdır.Luka da adam olduğudur ama mesleği belirtilmemiş ama Yuhanna da bu kişinin köle olduğunu söylüyor.Üçüncü kişide köle ile adam aynı kişidirler çünkü İsa tutuklanırken orada olduklarını söyleyip Petrus'u oradan tanıyıp soru sormuşlardır.
İnciller arasındaki bu farklılıkların nedeni ise bu müjdelerin farklı farklı yerler için ve mesajı anlatmak içindir.Mesela Matta İncil'inde eski antlaşmadan alıntılar bol olup Yahudiler için yazılmıştır.Markos da Romalılar için yazılmıştır.Daha ayrıntılı açıklama için bkz.Neden Dört İncil
Kaynaklar
.png "English"){kind=small}
Kayıtlar
