Üçlü Birlik İnancı(Baba,Oğul,Kutsal Ruh)

Müslümanların iddia ettiği gibi Hristiyanların inandıkları Baba,Oğul ve  Kutsal Ruh üç Tanrı mıdır?Hristiyanlar üç Tanrıya mı inanıyor?Hristiyanlıkta teslis inancı var mı?Kuran üçlü birliğe nasıl bakar?

Daha önceki yazımda Hristiyanlıkta Baba,Oğul ve Kutsal Ruh'un Müslümanların iddia ettiği gibi Pavlus'un çıkarması yada Platon'dan alınmadığını yazmıştım(bkz.Pavlus Hristiyanlığın kurucusu mu?).

Hristiyanlar tek Tanrıya inanırlar ve bu inançta Yeni Ahit'te de tekrar edilir.
Bakınız İsa Mesih'e bir  din bilgini buyrukların en önemlisi nedir diye soru sormuştu ve İsa Mesih'te şu yanıtı vermişti.

Mar.12: 29 İsa şöyle karşılık verdi: "En önemlisi şudur: 'Dinle, ey İsrail! Tanrımız Rab tek Rab'dir.

 Mar.12: 30 Tanrın Rab'bi bütün yüreğinle, bütün canınla, bütün aklınla ve bütün gücünle seveceksin.'

Görüldüğü üzere Hristiyanlar tek Tanrıya inanmaktadır.Tanrı birdir,iki yada üç Tanrı olamaz,çünkü Tanrı esasen sınırsızdır ve sonsuzdur.Tanrı bir kavram olarak sonsuz olmalıysa nasıl olurda başka bir sonsuz Tanrı olabilir ve hatta nasıl bir üçüncü Tanrı olabilir.Tanrı bütün evreni doldurur ve başka Tanrıya yer yoktur.

-Baba,Oğul ve Kutsal Ruh  üç Tanrı değil mi?

Kutsal Kitapta Baba,Oğul ve Kutsal kesinlikle ama kesinlikle üç Tanrı değildir ve Hristiyanlar asla üçlü Tanrıya inanmazlar.

-O zaman üçlük kavramı nedir ve nereden gelmektedir?

Üçlük kavramını bunu ilk İsa Mesih söylemiştir.Mat.28: 19 Bu nedenle gidin, bütün ulusları öğrencilerim olarak yetiştirin; onları Baba, Oğul ve Kutsal Ruh'un adıyla vaftiz edin.

Ayette görüldüğü üzere adıyla ifade ediliyor.Eğer üç Tanrı olsaydı adlarıyla demesi gerekirdi.Oysa tekil kullanmıştır.Aziz Yuhanna'da Çünkü gökte tanıklık edenler üçtür: (Baba, Oğul ve Kutsal Ruh; ve bu üçü birdir(1.Yuhanna 5:7) demiştir.

-O zaman üçlü birlik nedir?Üçlük içinde Tanrı nasıl bir olabilir?

Baba,Oğul ve Kutsal Ruh inancına üçlü birlik inancı denir.Fakat Baba,Oğul ve Kutsal Ruh derken aralarında kesinlikle fiziksel,cinsel yada özdeş gibi ilişkiye gönderme bulunmamaktadır.Var olan bütün dillerde fakat özellikle de Arapçada kelimelerin hem mecazi hemde gerçek anlamları vardır.

Yani bakara suresine bakarsanız 215. Ayet şöyledir:

يَسْأَلُونَكَ مَاذَا يُنفِقُونَ قُلْ مَا أَنفَقْتُم مِّنْ خَيْرٍ فَلِلْوَالِدَيْنِ وَالأَقْرَبِينَ وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينِ وَابْنِ السَّبِيلِ وَمَا تَفْعَلُواْ مِنْخَيْرٍ فَإِنَّ اللّهَ بِهِ عَلِيمٌ

Yes’elûneke mâzâ yunfikûn(yunfikûne), kul mâ enfaktum min hayrin fe lil vâlideyni vel akrabîne vel yetâmâ vel mesâkîni vebnis sebîl(sebîli), ve mâ tef’alû min hayrin fe innallâhe bihî alîm(alîmun).

ve ibni es sebîli: ve (yolda kalmış) yolcular

Sizin de net bir şekilde gördüğünüz gibi İbni es Sebili burada Yolun Oğlu demektir. Ne yani Kaldırım ile ilişkiye mi girdiler?Tabiki hayır,burada yolda kalmış birini belirtir.Ne kadar saçma bir soru değil mi? Saçma sorular düzeltilmeden doğru cevaplar bulunamaz!

Düz anlamlı da Babadan bahsederken bir kadınla evlenen ve ondan oğul sahibi olan bir adamdan söyleriz.Fakat Baba derken kastedilen bu değildir.Hristiyanlar Tanrının evlendiğini ve çocuk sahibi olduğunu söylemez.

-O zaman Kuran aşağıdaki ayetlerde bunu nereden çıkarıyor.

"Ey Kitap ehli (Yahudi ve Hıristiyanlar), dininizde aşırılığa gitmeyin ve Allah'a karşı ancak hakkı söyleyin... 'Allah üçtür' demeyin. Bundan vazgeçin, hakınızda hayırlı olur. Allah ancak bir tek ilahtır..."(Nisa 171)

"...Hem Allah buyurduğu vakit: 'Ey Meryem Oğlu İsa, sen mi dedin o insanlara 'Beni ve annemi Allah'ın yanında iki ilah edinin' diye?..."(Maide 116)

5.yüzyılda İslam'dan önce(İslam 7.yy. doğmuştur.) bir tarikat vardı.Bunların adları Meryemci sapkınlıktı.Bu Meryemciler putlara taparlardı ve Kutsal Kitaba aykırı üçlük inançları vardı.Bu üçlük İsis,Osiris ve Horusdu.Osiris iyilik Tanrısıydı ve İsis de onun karısıydı ve evlendiler.Bir çoçukları oldu ve adına da Horus dediler.Eski Mısırda böyle inanç vardı.Buna benzer şeylere inanan toplumlarda vardı göğün Tanrıçasına inanan bunlar Hristiyanlıkla tanışınca doğru üçlüğün yerine yanlış üçlüğü geçirme hatasına düştüler.Dediler ki biz göğün Tanrıça olduğuna inanıyoruz,Meryem o Tanrıça demek Tanrı Meryem ile evleniyor ve ondan İsa adında bir çocuk oluyor fakat Hristiyanlık bu sapkın inançla sonuna kadar savaştı ve yasakladı.Daha sonra İslam doğdu ve bunlarda az sayıda sa olsa inanan kafirler bulunmaktaydı ve bu kez de İslam da bunlarla savaştı yoksa Hristiyanlarla değil.

Kuran der ki Diyanet Meali - ÂL-İ İMRÂN : 55. ''...sana uyanları kıyamete kadar kâfirlerden üstün kılacağım...''

Maide 82. İnsanlar içerisinde iman edenlere düşmanlık bakımından en şiddetli olarak yahudiler ile, şirk koşanları bulacaksın. Onlar içinde iman edenlere sevgi bakımından en yakın olarak da "Biz hıristiyanlarız" diyenleri bulacaksın. Çünkü onların içinde keşişler ve râhipler vardır ve onlar büyüklük taslamazlar.

Eğer Hristiyanlar Tanrıya ortak koşuyorsa düşman olmaları gerekirdi.Ama birden düşmanlarını şirke koşanlar bulursun derken bir yandan da sevgide en yakın olan Hristiyanlardır diyor.

Üçlü Birlik Nedir?

Kutsal Kitapda Tanrı insanı kendi suretimizde yarattığı söylemiştir.

Yar.1: 26 Tanrı, "İnsanı kendi suretimizde, kendimize benzer yaratalım" dedi, "Denizdeki balıklara, gökteki kuşlara, evcil hayvanlara, sürüngenlere, yeryüzünün tümüne egemen olsun." 

Tanrı burada insanı yaratırken suretimiz ifadesini kullanıyor yani çoğul kelime eğer Tanrı tek kişilik olsaydı tekil kelime olan suretimde derdi.Ama Tanrının fiziksel görünümü yoktur.O zaman Tanrı burada ne demek istemişti.İnsanın bir aklı,konuşma yeteneği ve bir de ruhu vardır.Bu da bir üçlüktür. Ayrıca İnsanın bedeni vardır,aklı olan fiziksel bir varlıktır,bu akılla insan düşünür ve ruhuyla da yaşar.O zaman Tanrının bu yarattığının bir mevcudiyeti olmalı yani var oluşu ayrıca aklı olmalı ve bu varlık canlı olmalıdır.Tanrıda da bu böyledir.

Baba dediğimiz bu var oluşun kaynağından bahsedilir ve ruhsal anlamlıdır.Ayrıca Tanrı zeki olmalı yoksa Tanrı insan gibi zeki varlığı nasıl yaratabilirdi.Zeka içinde ona mecazi anlamda Oğul diyoruz.Akıl da var oluşun oğludur.Akıl var oluştan çıkar demektir.Oğul derken kastedilen budur.Kutsal Ruh ise ruh hayatın özüdür ve Tanrının ruhuyla beslenir.

Kuran'da Üçlü Birlik

Buraya kadar Üçlü Birlik hakkında bilgi sahibi olduk,peki Kuran da Üçlü Birlik var mıdır,Kuran buna nasıl bakıyor ona bakalım.

Nisa 171. ...Meryem oğlu İsa Mesîh, ancak Allah'ın resûlüdür, (o) Allah'ın, Meryem'e ulaştırdığı "kün: Ol" kelimesi(nin eseri)dir, O'ndan bir ruhtur. (O'nun tarafından gönderilmiş, yahut teyit edilmiş, yahut da Cebrail tarafından üfürülmüş bir ruhtur). Şu halde Allah'a ve peygamberlerine iman edin. "(Tanrı) üçtür" demeyin, sizin için hayırlı olmak üzere bundan vazgeçin. Allah ancak bir tek Allah'tır. O, çocuğu olmaktan münezzehtir. Göklerde ve yerde ne varsa hepsi O'nundur. Vekil olarak Allah yeter.

Aslında bu ayet güzel bir şekilde incelendiğinde, karşımıza Hıristiyanların inandığı şekilde bir İsa çıkıyor. Bu ayete göre İsa Mesih nedir ve ne değildir?


Bu ayete göre İsa Mesih, "Allah'ın Oğlu" değildir ama:

1) İsa Mesih, bir "Peygamber"dir,
2) İsa Mesih, Allah'ın Meryem'e ulaştırıp bıraktığı "Kelime"sidir,
3) İsa Mesih, Allah tarafından gelen bir "RUH"tur.

Burada İsa Mesih Allah'ın sözü ve Allah'ın ruhu ifadesi çıkıyor,o zaman bu yukarıda anlatılanların aynısı değil de nedir,işte Üçlü Birlik.Kuran da bunu kabul ediyor.

Ama durun bir dakika Allah'ın Ruh''u her insanda var o zaman nasıl İsa Allah'ın Ruh'u olabilir?

Kuran'da Kutsal Ruh'tan da bahseder,işte ayet:

Bakara 87."...Meryem oğlu İsa'ya da açık deliller verdik ve onu Ruh-ül Kudüs ile destekledik..."

Kuran'ın Türkçe "meallerinin" (çevirilerinin) bazılarında, "Ruhül Kudüs ile destekledik" sözü ne hikmetse, "Cebrail ile destekledik" şeklinde yer almaktadır. Oysa Kuran'ın Arapça aslında Ruhül Kudüs olarak geçmektedir, Cebrail bir melektir, ama Ruhül Kudüs değil.

Zaman zaman Muhammed'in de Ruhül Kudüs'ten söz ettiğini bazı hadislerden öğreniyoruz:

"...Hassân İbnu Sâbit (radıyallahu anh) Hz. Peygamber (ayleyissalâtu vesselâm)'ın baş şairi idi ve Kureyş'e karşı oynadığı rol daha muhim olmuştur.Her çağrışında ona: 'Ey Hassân, Allah Resûlü adına onlara cevap ver!' der ve 'Ya Rabbim onu Ruhu'l-Kudüs ile takviye et!' diye dua ederdi. Hassân'ı şöyle teşvik ettiği de rivayetlerde gelmiştir: 'Sen Allah ve Resûlü için söyledikçe Ruhu'l-Kudüs seni takviye etmektedir."(1)


İşte açık bir şekilde görüldüğü gibi, hem Kuran'da hem de bazı hadislerde, Hıristiyanların inandığı "üçlük"ten söz ediliyor. Hadislerde geçen sözlerin ve Kuran'daki bu ayetlerin, müslümanlarca değişik bir şekilde yorumlanması bu gerçeği değiştirmez.

Teslis ve Üçlü Birlik Aynı şey midir? 

Müslümanlar Hristiyanları sık sık teslis ile suçlarlar mademki Hıristiyanlar üç Allah'a inanmıyorlar', öyleyse 'Teslis' olayı nedir?" diye sorulabilir. Bazı islamcı yazarlar, bu konuda da yanlış bilgiler veriyor. Diyanet tarafından yayımlanan Sahîh-i Buhârî'yi çeviren Kâmil Miras, bir hadisin yorumunu yaparken şöyle diyor:


"Teslis, Nasraniyetin üç ilah akidesidir ki: Allah, Mesih ve Meryem'dir. Tevhidin zıddıdır ve açık bir şirktir."(2)

Şimdi düşünün bir dini kurum kendi inananlarına yanlış bilgi veriyor,sizin yanlış düşünmenize sebep oluyor,bunu ahlakınız kabul ediyor mu? Gelelim teslis iddiasına Kuran'da üçlüğü kabul ettiğine göre bu iddia geçersiz oluyor,ama yinede teslisin bir noktasına değinelim.

Teslis sözcüğü bir şeyin üç parçaya ayrılmasını ifade eder ki, bu tamamen Üçlü birlik yerine yanlış olur.Oysa Üçlü Birlik'te Baba da,Oğul da,Kutsal Ruh da birdir,bunlar ayrılamaz ve birleştirilemezdir.Tıpkı üç yapraklı yonca gibi her biri birbirine bağlıdır ve ayrılamaz.Kuran'ın Allah,Mesih ve Meryem sanması da sayfanın başında da yazdığım gibi İslam öncesi sapkın tarikatın inanışının Kuran'a geçmesidir.

Bir sonraki yazımda ise İsa Mesih Rab midir ve İsa Mesih'e neden Tanrı denilir?İsa Mesih Tanrının oğlu ve Tanrı olduğunu söylemiş midir?Kuran'da üçlü birlik var mıdır? sorularını yanıtlayacağım.

Kaynaklar
(1)Prof. Dr. Ibrahim Canan, Hadis Ansiklopedisi-Kütühi Sitte-, 3. c., 24-25. s., Zaman gazetesi yay., İstanbul-1995.

(2)Sahih-i Buharı, 9. c., 170. s., I. dipnot, (1396. hadisin yorumundan) Diyanet İşleri Başkanlığı yay., 8. baskı, Ankara-1986.